Editörden : DLNA Teknolojisi Nedir?
DLNA Nedir?
Teknolojinin bilindik alışkanlıkları artık artık yavaş yavaş değişiyor. Eskiden televizyonda harici bir içerik izleyebilmek için bir VHS oynatıcı ve televizyona ihtiyaç duyulurdu. Sonra VCD, DVD ve Blu-ray formatları hayatımıza girdi. Ancak video oynatıcı-TV birlikteliği hiç bozulmadı. Ta ki son iki yıla kadar. Bu birlikteliği bozacak hareket TV üreticilerinin kendisinden geldi. Kablosuz aktarım teknolojisi WiDi’yi televizyonlarına entegre eden Philips, uyumlu cihazlardan TV’lere doğrudan görüntü aktarımına imkan tanıdı. Farklı işletim sistemleri ve WiFi bağlantısını ürünlerine ekleyen Samsung ve Sony ise televizyondan internete bağlanarak harici içerik izlemeyi oturma odalarımıza kadar getirdi. Bu teknolojilerin haricinde bir teknoloji var ki cep telefonlarından bile televizyonlara kablosuz içerik aktarmayı mümkün hale getiriyor. Bu teknolojinin adı DLNA (Dijital Living Network Alliance).
DLNA teknolojisinin geliştirilme amacı aslında tüm dijital cihazları birbirine bağlamak. İşte sunduğu bu esneklik onu kablosuz içerik aktarım teknolojilerinde ön plana çıkarıyor. Yani DLNA destekli tüm cihazlar örneğin bir mp3 çalar, bir akıllı telefon veya bir Blu-ray oynatıcı birbiri arasında görüntü aktarımı yapabiliyor. Veya bir akıllı telefon ile bir TV kumanda edilebiliyor. Bu teknoloji Bluetooth’a çok benzese de sadece medya içeriğini aktarması en büyük farkı.
Peki bu teknoloji nasıl çalışıyor?
Bu tarz mimarinin ilk temelleri 2003 yılında teknoloji devlerinin bir araya gelerek cihazlardaki medya içeriğini birbirine bağlama kararı almaları ile atıldı. Daha sonra DLNA firması 2006 yılı ilk çeyreğinde konu ile ilgili olarak ilk kullanım detaylarını açıkladı. 2009 Ağustos ayında DLNA; 5500 farklı cihaz tarafından desteklenen ve 200 milyonun üzerinde kullanıcıya ulaştırılmış bir hizmet haline geldi. DLNA teknolojisini destekleyen firmalar da oldukça fazla. Bunlarda bazıları Philips, Samsung, Matsushita, Hewlett-Packard, Sony, Microsoft, Intel, Nokia ve Vestel olarak sıralanıyor. Vestel'in de bu teknolojiye yatırım yapıyor olması Türkiye teknolojisi açısından gurur verici.
DLNA teknolojisi aslında tek bir standart değil. Her medya ürünü için farklı bir standart formatı bulunuyor. Bazı cihazlar gönderici olurken bazı cihazlar alıcı bazı cihazlar ise kontrolcü oluyor. Henüz tam olarak yerleşmediği için formatlar biraz kafa karıştırabilir ancak temelinde oldukça basit alım-gönderim mantığı yatıyor. Bu formatların ve cihazların neler olduğuna bakmak gerekirse:
Dijital Medya Sunucusu (DMS):
Bu cihazlara içerik kaydedilebiliyor ve ağdaki uyumlu diğer cihazların kullanımına açılabiliyor.
Dijital Medya Oynatıcı (DMP):
Bu cihazlar DMS uyumlu cihazlardaki içerikleri oynatabiliyor.
Dijital Medya İşleyici (DMR):
Bu cihazlar, DMC uyumlu cihazların DMS uyumlu cihazlardan bulduğu ve gönderdiği içerikleri oynatabilmektedir.
Dijital Medya Kontrolcüsü (DMC):
Bu cihazlar DMS uyumlu cihazlardaki içerikleri bularak DMR uyumlu cihazlarda oynatabilmektedir.
Dijital Medya Yazıcısı (DMPr):
Bu cihazlar DLNA ev ağına yazdırma hizmeti vermektedirler. DMP ve DMC uyumlu cihazlardan gelen içerikleri yazdırmaktadırlar.
Mobil Dijital Medya Sunucuları (M-DMS):
Bu cihazlar kablosuz olarak içerik depolamakta, M-DMP, DMR ve DMPr uyumlu cihazların kullanımına sunmaktadır.
Mobil Dijital Medya Oynatıcı (M-DMP):
Bu cihazlar herhangi bir DMS veya M-DMS cihazlardaki içeriği bularak oynatabilmektedir.
Mobil Dijital Medya Kontrolcüsü (M-DMC):
Bu cihazlar DMS veya M-DMS uyumlu cihazlarda bulduğu içerikleri DMR uyumlu cihazlara
gönderebilmektedir.
Televizyonlar
DLNA sertifikalı TV’ler DMP ve DMR olarak çalışabiliyor. DMP olarak DMS içerisinde bulunan içeriği oynatabilirken, DMR olarak ise DMS cihazlar tarafından gönderilen içerikleri oynatabilen bir Dijital Medya Kontrolcüsü DMC tarafından kontrol edilebiliyor.
Dijital Video Kaydediciler (DVR)
DLNA sertifikalı kaydediciler ise hem DMP hem DMS olarak çalışabiliyor. DMP olarak diğer DLNA cihazlarından video içerikleri TV üzerinde oynatabilirken, DMS olarak kaydettiği videoları diğer DLNA sertifikalı cihazlara gönderebiliyor.
Ağa Bağlı Diskler (NAS)
NAS ürünleri ağ üzerinde dijital içeriğin kaydedildiği depolama üniteleridir. DLNA sertifikalı NAS cihazları DMS olarak da çalışabilir. Barındırdığı fotoğraf, video ve müzikleri DLNA sertifikalı diğer cihazların kullanımına sunabilir.
Ses-Görüntü (AV) Sistemleri
DLNA sertifikalı ses-görüntü sistemleri DMP olarak diğer DMS cihazlardan içerik oynatabilirken, DMR olarak ise DMC cihazlar tarafından kontrol edilerek gönderilen içerikleri oynatabiliyor.
Kişisel Bilgisayarlar (PC) ve Tabletler
DLNA cihazları arasında en çok fonksiyona sahip ürünler kişisel bilgisayarlar ve tabletler olacak. DLNA sertifikalı tablet ve PC’ler DMS, DMP, DMR veya DMC olarak uyumlu diğer cihazlarla iletişime geçebiliyor.
Akıllı Telefonlar
Akıllı telefonlar hem Mobil Dijital Medya Sunucusu M-DMS hem de Mobil Dijital Medya Kontrolcüsü M-DMC olarak çalışabiliyor. Ayrıca M-DMP olarak uyumlu cihazlardan gönderilen içerikleri oynatabiliyor.
Yazıcılar
DLNA sertifikalı bir yazıcı ağdaki DMP ve DMC uyumlu cihazlardan gönderilen içeriği yazdırabiliyor
Dijital Video Kameralar
DLNA sertifikalı video kameralar ise DMS veya M-DMS olarak kaydettikleri videoları uyumlu diğer cihazlara gönderebiliyor.
Dijital Fotoğraf Makineleri
DLNA sertifikalı dijital fotoğraf makineleri ise DMC veya M-DMC olarak fotoğraf ve video içeriklerini uyumlu cihazlara gönderebiliyor.
Peki bu kadar farklı formattan hangisine sahip olmak gerekiyor? DLNA sertifikasına sahip cihazlar için ekstra bir format gerekmiyor. Cihaz zaten kendi içinde bu formatlardan uygun olanlarını barındırmış oluyor. İletişimin sağlanması için cihazlar içinde gelen yazılımların DLNA desteklemesi gerekiyor. Genelde de bu tür yazılımlar yüklü geliyor. Ancak PC, tablet veya akıllı telefonlar için ekstra yazılım kurmak gerekebiliyor. Windows Media Player 12 sürümünün DMP uyumlu olacağını söylemekte fayda var.
Halihazırda Sony Playstation 3, Samsung Galaxy S, Sony Bravia ve Samsung LCD TV’lerde DLNA teknolojisi mevcut. Ancak yukarıda bahsettiğimiz gibi henüz yerleşmemiş bir teknoloji olduğu için cihazlar birbirleriyle uyumsuzluk sorunu yaşayabiliyor. Ayrıca video içerikleri oynatmak için gerekli kodekler de zaman zaman tanınmayabiliyor.
Her ne kadar bazı olumsuzluklar olsa da dijital medya cihazlarının birbirleriyle iletişim kurabilmeleri için gelecek vaad eden tek teknoloji DLNA olarak görünüyor…
Teknolojinin bilindik alışkanlıkları artık artık yavaş yavaş değişiyor. Eskiden televizyonda harici bir içerik izleyebilmek için bir VHS oynatıcı ve televizyona ihtiyaç duyulurdu. Sonra VCD, DVD ve Blu-ray formatları hayatımıza girdi. Ancak video oynatıcı-TV birlikteliği hiç bozulmadı. Ta ki son iki yıla kadar. Bu birlikteliği bozacak hareket TV üreticilerinin kendisinden geldi. Kablosuz aktarım teknolojisi WiDi’yi televizyonlarına entegre eden Philips, uyumlu cihazlardan TV’lere doğrudan görüntü aktarımına imkan tanıdı. Farklı işletim sistemleri ve WiFi bağlantısını ürünlerine ekleyen Samsung ve Sony ise televizyondan internete bağlanarak harici içerik izlemeyi oturma odalarımıza kadar getirdi. Bu teknolojilerin haricinde bir teknoloji var ki cep telefonlarından bile televizyonlara kablosuz içerik aktarmayı mümkün hale getiriyor. Bu teknolojinin adı DLNA (Dijital Living Network Alliance).
DLNA teknolojisinin geliştirilme amacı aslında tüm dijital cihazları birbirine bağlamak. İşte sunduğu bu esneklik onu kablosuz içerik aktarım teknolojilerinde ön plana çıkarıyor. Yani DLNA destekli tüm cihazlar örneğin bir mp3 çalar, bir akıllı telefon veya bir Blu-ray oynatıcı birbiri arasında görüntü aktarımı yapabiliyor. Veya bir akıllı telefon ile bir TV kumanda edilebiliyor. Bu teknoloji Bluetooth’a çok benzese de sadece medya içeriğini aktarması en büyük farkı.
Peki bu teknoloji nasıl çalışıyor?
Bu tarz mimarinin ilk temelleri 2003 yılında teknoloji devlerinin bir araya gelerek cihazlardaki medya içeriğini birbirine bağlama kararı almaları ile atıldı. Daha sonra DLNA firması 2006 yılı ilk çeyreğinde konu ile ilgili olarak ilk kullanım detaylarını açıkladı. 2009 Ağustos ayında DLNA; 5500 farklı cihaz tarafından desteklenen ve 200 milyonun üzerinde kullanıcıya ulaştırılmış bir hizmet haline geldi. DLNA teknolojisini destekleyen firmalar da oldukça fazla. Bunlarda bazıları Philips, Samsung, Matsushita, Hewlett-Packard, Sony, Microsoft, Intel, Nokia ve Vestel olarak sıralanıyor. Vestel'in de bu teknolojiye yatırım yapıyor olması Türkiye teknolojisi açısından gurur verici.
DLNA teknolojisi aslında tek bir standart değil. Her medya ürünü için farklı bir standart formatı bulunuyor. Bazı cihazlar gönderici olurken bazı cihazlar alıcı bazı cihazlar ise kontrolcü oluyor. Henüz tam olarak yerleşmediği için formatlar biraz kafa karıştırabilir ancak temelinde oldukça basit alım-gönderim mantığı yatıyor. Bu formatların ve cihazların neler olduğuna bakmak gerekirse:
Dijital Medya Sunucusu (DMS):
Bu cihazlara içerik kaydedilebiliyor ve ağdaki uyumlu diğer cihazların kullanımına açılabiliyor.
Dijital Medya Oynatıcı (DMP):
Bu cihazlar DMS uyumlu cihazlardaki içerikleri oynatabiliyor.
Dijital Medya İşleyici (DMR):
Bu cihazlar, DMC uyumlu cihazların DMS uyumlu cihazlardan bulduğu ve gönderdiği içerikleri oynatabilmektedir.
Dijital Medya Kontrolcüsü (DMC):
Bu cihazlar DMS uyumlu cihazlardaki içerikleri bularak DMR uyumlu cihazlarda oynatabilmektedir.
Dijital Medya Yazıcısı (DMPr):
Bu cihazlar DLNA ev ağına yazdırma hizmeti vermektedirler. DMP ve DMC uyumlu cihazlardan gelen içerikleri yazdırmaktadırlar.
Mobil Dijital Medya Sunucuları (M-DMS):
Bu cihazlar kablosuz olarak içerik depolamakta, M-DMP, DMR ve DMPr uyumlu cihazların kullanımına sunmaktadır.
Mobil Dijital Medya Oynatıcı (M-DMP):
Bu cihazlar herhangi bir DMS veya M-DMS cihazlardaki içeriği bularak oynatabilmektedir.
Mobil Dijital Medya Kontrolcüsü (M-DMC):
Bu cihazlar DMS veya M-DMS uyumlu cihazlarda bulduğu içerikleri DMR uyumlu cihazlara
gönderebilmektedir.
Televizyonlar
DLNA sertifikalı TV’ler DMP ve DMR olarak çalışabiliyor. DMP olarak DMS içerisinde bulunan içeriği oynatabilirken, DMR olarak ise DMS cihazlar tarafından gönderilen içerikleri oynatabilen bir Dijital Medya Kontrolcüsü DMC tarafından kontrol edilebiliyor.
Dijital Video Kaydediciler (DVR)
DLNA sertifikalı kaydediciler ise hem DMP hem DMS olarak çalışabiliyor. DMP olarak diğer DLNA cihazlarından video içerikleri TV üzerinde oynatabilirken, DMS olarak kaydettiği videoları diğer DLNA sertifikalı cihazlara gönderebiliyor.
Ağa Bağlı Diskler (NAS)
NAS ürünleri ağ üzerinde dijital içeriğin kaydedildiği depolama üniteleridir. DLNA sertifikalı NAS cihazları DMS olarak da çalışabilir. Barındırdığı fotoğraf, video ve müzikleri DLNA sertifikalı diğer cihazların kullanımına sunabilir.
Ses-Görüntü (AV) Sistemleri
DLNA sertifikalı ses-görüntü sistemleri DMP olarak diğer DMS cihazlardan içerik oynatabilirken, DMR olarak ise DMC cihazlar tarafından kontrol edilerek gönderilen içerikleri oynatabiliyor.
Kişisel Bilgisayarlar (PC) ve Tabletler
DLNA cihazları arasında en çok fonksiyona sahip ürünler kişisel bilgisayarlar ve tabletler olacak. DLNA sertifikalı tablet ve PC’ler DMS, DMP, DMR veya DMC olarak uyumlu diğer cihazlarla iletişime geçebiliyor.
Akıllı Telefonlar
Akıllı telefonlar hem Mobil Dijital Medya Sunucusu M-DMS hem de Mobil Dijital Medya Kontrolcüsü M-DMC olarak çalışabiliyor. Ayrıca M-DMP olarak uyumlu cihazlardan gönderilen içerikleri oynatabiliyor.
Yazıcılar
DLNA sertifikalı bir yazıcı ağdaki DMP ve DMC uyumlu cihazlardan gönderilen içeriği yazdırabiliyor
Dijital Video Kameralar
DLNA sertifikalı video kameralar ise DMS veya M-DMS olarak kaydettikleri videoları uyumlu diğer cihazlara gönderebiliyor.
Dijital Fotoğraf Makineleri
DLNA sertifikalı dijital fotoğraf makineleri ise DMC veya M-DMC olarak fotoğraf ve video içeriklerini uyumlu cihazlara gönderebiliyor.
Peki bu kadar farklı formattan hangisine sahip olmak gerekiyor? DLNA sertifikasına sahip cihazlar için ekstra bir format gerekmiyor. Cihaz zaten kendi içinde bu formatlardan uygun olanlarını barındırmış oluyor. İletişimin sağlanması için cihazlar içinde gelen yazılımların DLNA desteklemesi gerekiyor. Genelde de bu tür yazılımlar yüklü geliyor. Ancak PC, tablet veya akıllı telefonlar için ekstra yazılım kurmak gerekebiliyor. Windows Media Player 12 sürümünün DMP uyumlu olacağını söylemekte fayda var.
Halihazırda Sony Playstation 3, Samsung Galaxy S, Sony Bravia ve Samsung LCD TV’lerde DLNA teknolojisi mevcut. Ancak yukarıda bahsettiğimiz gibi henüz yerleşmemiş bir teknoloji olduğu için cihazlar birbirleriyle uyumsuzluk sorunu yaşayabiliyor. Ayrıca video içerikleri oynatmak için gerekli kodekler de zaman zaman tanınmayabiliyor.
Her ne kadar bazı olumsuzluklar olsa da dijital medya cihazlarının birbirleriyle iletişim kurabilmeleri için gelecek vaad eden tek teknoloji DLNA olarak görünüyor…
Yorumlar
Yorum Gönder